اگر بهطور جدی تصمیم دارید که در حرفه کاری خودتان پیشرفت کنید، باید برنامهریزی شغلی درستی برای رسیدن به آن داشته باشید؛ به همین منظور نیز شناسایی اهداف و آرزوهایتان، و تدوین استراتژیهای دقیقی که شما را به آنها نزدیکتر میکنند، برای موفقیتتان ضروری است.
در این مطلب، دلایل اهمیت برنامهریزی شغلی، استراتژیهای آن، نحوه تنظیم برنامه شغلی را بررسی میکنیم.
اهمیت برنامهریزی شغلی
تنظیم برنامه کارآمدی از نقطه صفر، میتواند خستهکننده باشد؛ به همین دلیل است که بسیاری از افراد حرفهای هرگز نمیتوانند برنامهریزی صحیحی برای شغل خود داشته باشند؛ در حالی که مزایای برنامهریزی شغلی آنقدر زیاد است که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. در ادامه، دلایل اهمیت برنامهریزی شغلی را بیان میکنیم.
۱. امکان موفقیت را آسانتر میکند
همه افراد برای خود آرزوی موفقیت دارند؛ اما اگر اهداف مشخصی نداشته باشند، این احتمال وجود دارد که هرگز نتوانند به جایی برسند. در واقع، برنامهریزی شغلی بهمعنای تصمیم گیری حسابشده و ترسیم استراتژیهایی است که فرد را به اهدافش نزدیکتر میکند و در نتیجه شانس او برای پیدا کردن شغل را افزایش میدهد.
۲. عملکرد فرد را بهبود میبخشد
یکی از مهمترین مزایای برنامهریزی شغلی این است که افراد را بهسمت بهترشدن در کار سوق میدهد؛ بهعبارتی، برای پیشرفت در کار، باید در کاری که انجام میدهید، عالی باشید؛ به این معنی که باید اثربخش باشید؛ همچنین بهعنوان فردی حرفهای در حوزه فعالیتتان، برای اینکه بتوانید به نتایج دلخواه در شغلتان برسید، باید در محل کارتان ارزشآفرین باشید.
از سوی دیگر برای بهبود عملکردتان باید احساس کنید که کارتان ارزشمند است و بهنوبهخود با اهداف موردنظرتان ارتباط دارد؛ به بیان بهتر، کار در جهت هدفی خاص همیشه به شما کمک میکند تا بهره وری بیشتری داشته باشید.
۳. امکان پیشرفت فردی را فراهم میکند
جداکردن خود حرفهایتان (شخصیت شغلی) از زندگی شخصی، اغلب به آشفتگی منتهی میشود. باید توجه داشته باشید که همه کارکنان قسمت بسیار زیادی از زندگی خود را در محل کارشان سپری میکنند؛ بنابراین بسیار مهم است که این موضوع را درک کنیم که بین شخصیت خودمان در کار و خود شخصیمان در خانه تعادل مسالمتآمیزی برقرار کنیم.
در نهایت، میتوان گفت که تنظیم اهداف و تحتفشار قراردادن خود برای دستیابی به آنها، نهتنها به پیشرفت در کارتان کمک میکند، بلکه به شما این امکان را میدهد که به فرد بهتری تبدیل شوید.
نحوه تنظیم برنامه شغلی
تنظیم برنامه بهمعنای صرف وقت برای تحقیق و درک این است که برای تحققبخشیدن به آرزوها و اهدافتان چه کاری را باید انجام دهید؛ به همین دلیل، برنامهریزی بخش جداییناپذیری از موفقیت محسوب میشود.
۱. اهدافتان را مشخص کنید
شناسایی آرزوها و اهداف شغلی همیشه آسان نیست؛ بهخصوص اگر در آغاز کار حرفهای خود باشید؛ اما میتوانید با پرسیدن چند مورد از خودتان، این کار را آسانتر کنید؛ برخی از این سؤالات عبارتاند از:
- چه علایقی دارید؟
- چه چیزهایی باعث میشوند که به خودتان افتخار کنید؟
- چه کارهایی را نمیتوانید انجام دهید؟
- موفقیت برایتان چه معنایی دارد؟
۲. تحقیق کنید
بخش دیگری از تدوین برنامه شغلی، شناسایی مهارتها، صلاحیتها و موارد مشابه دیگر است که برای پیشرفت در زمینه حرفهای هریک از افراد نیاز است. به همین منظور نیز مهم است که از تمام کارهایی که باید برای تحقق اهدافتان انجام دهید، لیستی تهیه کنید.
۳. برای هریک از گامهای خود برنامهریزی کنید
ترسیم مراحل ضروری برای رسیدن به هدف، مهمترین قسمت برنامهریزی شغلی محسوب میشود؛ در واقع، این مرحله به شما امکان میدهد تا کارهای بعدی خود را شناسایی کنید و همچنین بهعنوان راهنمایی برای تصمیمگیری شما در آینده به شمار میآید.
۴. خود را بهصورت مداوم ارزیابی کنید
برنامهریزی شغلی، کاری نیست که صرفا یک بار انجام دهید، بلکه روند پیوستهای است که در طی آن، برای اطمینان از پیشرفت و همچنین بهروزنگاهداشتن اهدافتان، به ارزیابی منظم خود نیاز خواهید داشت.
استراتژیهای برنامهریزی شغلی
جدای از تدوین برنامهای دقیق، برای تحقق اهدافتان باید از چند استراتژی برنامهریزی شغلی نیز استفاده کنید؛ چنین استراتژیهایی، موفقیت شغلی شما را تضمین میکنند. در ادامه مهمترین استراتژیهای برنامهریزی شغلی را شرح میدهیم:
۱. ارزیابی شخصی منظم
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، برنامهریزی شغلی روندی مداوم است که نیاز به ارزیابی شخصی منظم دارد. در واقع، ارزیابی شخصی بهصورت منظم این امکان را به افراد میدهد تا بهطور مرتب روند پیشرفت خود را بررسی کنند و در صورت نیاز برنامه خود را بهروز کنند.
در چنین شرایطی، کارکنان نهتنها روی اهداف خود متمرکز هستند، بلکه از مسیر پیشرفتشان در حرفه مربوطه نیز راضی خواهند بود.
۲. نقاط عطف
یکی از نکات مهم در استراتژیهای برنامهریزی شغلی که باید در برنامههای کاری خود بگنجانید، پاداشدادن به خودتان است؛ بهعبارتی، پیشرفت شغلی مستلزم برخورداری از انضباط شخصی دقیق است؛ به همین دلیل، لازم است که هر زمان که به هدف موردنظرتان رسیدید، فارغ از کوچک یا بزرگبودن موفقیتتان، به خودتان پاداش بدهید.
۳. تعیین اهداف مدیریتپذیر
تنظیم اهدافی که کنترلشدنی و مدیریتپذیر هستند، به شما کمک میکند تا بهطور مداوم پیشرفت کنید؛ در نتیجه، بهمرور زمان، در مسیر تحقق اهدافتان زیاد تحتفشار قرار نگیرید و از دستیابی به آنها منصرف نشوید.
ابزارها و منابع مفید برنامهریزی شغلی
یافتن ابزارهای مناسب در جهت تنظیم برنامه شغلی مؤثر برای استفاده آسان از آنها و همچنین تهیه برنامهای تعاملی بسیار مهم است. در واقع، استفاده از ابزارهای مناسب برای تدوین چنین برنامهای، در نهایت موجب میشود تا بهراحتی بتوانید با برنامه خود تعامل داشته باشید، دوباره به آن رجوع کنید و بهمرور زمان، آن را بررسی کنید. در ادامه چند مورد از این ابزارها و منابع را معرفی میکنیم:
۱. بوردهای چشمانداز
«بوردهای چشمانداز» ابزاری عالی برای برنامهریزی شغلی هستند؛ زیرا افراد حرفهای و کارکنان را قادر میسازند تا اهداف خود را بهصورت تصویری ترسیم کنند. بهطو معمول، این ابزارها از تصاویر و عکسهایی تشکیل میشوند که یادآوری اهداف فرد را برای او آسانتر میکنند.
۲. الگوهای برنامهریزی آماده
اگر با اطمینان کامل نمیتوانید برای آینده خودتان برنامهریزی کنید، منابع بسیاری بهصورت آنلاین وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید در مسیر درستی گام بردارید؛ همچنین برخی از این منابع برای یک سری اهداف خاص در نظر گرفته میشوند که با اعمال تنظیمات موردنظرتان، میتوانید آنها را متناسب با نیازهای خود تغییر دهید.
۳. آنالیز SWOT
«SWOT» به ۴ کلمه «نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها» اشاره دارد؛ استفاده از چنین چارچوبی برای برنامهریزی شغلی به افراد حرفهای امکانی میدهد تا عوامل داخلی و خارجی دخیل در پیشرفت شغلی خود را یادداشت کنند تا در نهایت بتوانند بهروش واقعبینانهتری اهدافشان را تعیین کنند.
۴. مشاوره شغلی
افراد مختلف برای بهبود عملکرد خود در برنامهریزی شغلی، گاهی اوقات به کمک و مشاوره متخصصان مجرب نیاز دارند و این دقیق همان چیزی است که مربیان و مشاوران شغلی ارائه میدهند. در حقیقت، دریافت مشاوره از متخصصان باتجربه در این زمینه به شما کمک میکند تا توانایی واقعی خود را درک کنید و در این زمینه اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
۵. تستهای شغلی
اگر بهتازگی شروع به کار کردهاید یا پیش از این مشغول به کاری بودهاید که آن را شغل مناسبی برای خودتان نمیدانستید، ممکن است که بخواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه بهدست آورید؛ در این راستا، تست های شخصیت شناسی و شغلی مختلف میتوانند با استفاده از روشهای علمی، تواناییها و شخصیت شما را بسنجند و پتانسیلهای واقعیتان را شناسایی کنند.
جمعبندی
برنامهریزی شغلی میتواند به کارکنان کمک کند تا تمرکز و تعادل بیشتری در زمینه کاری خود داشته باشند و گامهای مؤثرتری را برای رسیدن به اهدافشان بردارند؛ به همین دلیل، گفته میشود که تدوین برنامه شغلی دقیق، پیش از شروع اتخاذ تصمیمات شغلی، برای همه افراد حرفهای ضروری است.
منبع: careeraddict.com