پاداش پایان خدمت یکی از بخش‌های دریافتی افرادی است که بر طبق قانون وزارت کار مشغول به فعالیت هستند. این مبلغ پرداختی همانند سایر بخش‌های حقوق و مزایا، دارای قوانین و شرایط مختلفی است و در اینجا قصد داریم با بررسی قانون پرداخت سنوات دانش خود را نسبت به این مبلغ دریافتی افزایش دهیم. همراه ما باشید.
آگهی استخدام
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
سنوات چیست؟
پاداش پایان خدمت یا حق سنوات یکی از بخش‌های اجباری پرداختی از سوی کارفرماها است که باید به کارگران تعلق بگیرد. حق سنوات که آن را با نام پاداش پایان خدمت نیز می‌شناسند، مبلغی معادل یک ماه آخرین مزد دریافتی فرد است که در ازای هر یک سال، یک ماه محاسبه شده و در زمان اتمام کار کارگر، به او تعلق می‌گیرد.
برای مثال سنوات ۳ سال فرد، معادل ۳ ماه به مبلغ آخرین حقوق او است. نوع پایان یافتن همکاری افراد با کارفرما در پرداخت پاداش پایان خدمت هیچ تاثیری ندارد و اگر این همکاری به هر شکلی مثل اخراج، استعفا، بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت و البته پایان قرارداد همکاری انجام شود؛ کارفرما موظف است حق سنوات را پرداخت کند.
نکته مهم این است که تا پیش از سال ۹۹ مبنای پرداخت سنوات، مزد ثابت فرد بوده، این قانون از سال ۹۹ تغییر کرده و میزان آن معادل دریافتی فرد است. با توجه به این موضوع، باید بگوییم که پرداخت سنوات تمام بخش‌های موجود در ماده ۳۴ و ۳۵ قانون کار را در بر می‌گیرد و مزایایی شامل حق عائله مندی، حق مسکن، بن کارگری و حتی مزایای غیر نقدی نیز در محاسبه میزان سنوات ۹۹ تاثیرگذار خواهد بود.
طبق قوانین وزارت کار، هر فردی که با کارگاه یا شرکتی به‌صورت رسمی یا غیر رسمی قرارداد ببندد، واجد شرایط دریافت پاداش پایان خدمت شده و کارفرما وظیفه پرداخت آن را برعهده خواهد داشت. هدف پرداخت پاداش پایان خدمت علاوه بر کسری میزان حقوق و درآمد افراد، افزایش انگیزه آن‌ها در راستای افزایش کیفیت و بازده کاری آن‌ها است.
تفاوت حق سنوات و پایه سنوات
درباره سنوات احتمالا با دو عبارت مختلف در مواقع گوناگون روبه‌رو می‌شوید که شامل حق سنوات و پایه سنوات است. این دو تفاوت‌های واضحی با یکدیگر دارند و برای شناخت حقوق خود، باید با معنای دقیق هر کدام از آن‌ها آشنا شویم.
- پایه سنوات: این مبلغ به‌صورت ماهانه به کارمندان اعطا می‌شود و می‌توان آن را مزایای جانبی نامید و این امکان نیز وجود دارد که با جمع مبلغ در طی یک سال، مجموع آن در پایان سال پرداخت شود. بنابراین مبلغی که تحت عنوان سنوات و عیدی پرداخت می‌شود، پایه سنوات فرد است. پایه پاداش پایان خدمت به‌محض شروع کار و ماهانه به افراد تعلق می‌گیرد و فرد از همان تاریخ شروع کار می‌تواند این مبلغ را همراه با حقوق دریافت کند؛
- حق سنوات: این مبلغ به‌معنای پاداش کار است و در پایان سال یا پایان کار به کارگران و کارمندان پرداخت شده و مبلغ آن با میزان پایه حقوق برابر است. این مبلغ با عناوین مختلفی هم‌چون مزایای پایان خدمت یا مزایای پایان کار نیز شناخته می‌شود.
قوانین و شرایط دریافت سنوات
پیش از بررسی قوانین و شرایط دریافت پاداش پایان خدمت باید به میزان مبلغ پاداش پایان خدمت بپردازیم. این مبلغ از سوی شورای عالی کار و در پایان هر سال شمسی به‌صورت رسمی اعلام می‌شود. این شورا مبلغ پاداش پایان خدمت را برای یک روز تعیین می‌کند و برای محاسبه میزان ماهانه یا سالانه، باید آن را در اعداد مشخص ماه یا سال ضرب کنیم. بدیهی است که پرداخت پاداش پایان خدمت همانند سایر قوانین موجود، وجوه مختلفی دارند و در این بخش به بررسی کامل شرایط و قوانین آن خواهیم پرداخت.
یکی از مهم‌ترین قوانین و شرایط دریافت پاداش پایان خدمت این است که پس از چند سال، با نرخ جدید سال جاری محاسبه خواهد شد. برای مثال فردی که ۱۵ سال پاداش پایان خدمت را دریافت نکرده و امسال برای دریافت آن اقدام کند، مبلغ آن معادل پاداش پایان خدمت معین شده در سال ۱۴۰۰ به‌ازای هر سال اشتغال خواهد بود.
دیگر موضوع مهمی که تمام افراد باید آن را در نظر بگیرند این است که پرداخت پاداش پایان خدمت اجباری است و کارفرما موظف به پرداخت آن است.
به‌صورت کلی شورای عالی کار در رابطه با پایه سنوات پرداختی، یک بیانیه کامل صادر کرده که مهم‌ترین بخش‌های آن شامل این موارد است:
- تعویض کارفرما در یک محیط، تأثیری در پاداش پایان خدمت پرداختی نخواهد داشت و کارفرمای جدید موظف است سنوات مشخص‌شده را به تمام کارگران پرداخت کند؛
- پاداش پایان خدمت به کارگران فصلی نیز تعلق می‌گیرد و این گروه با توجه به مدت زمان کارکردشان، باید پاداش پایان خدمت را دریافت کنند؛
- دانشجویان و دانش‌آموزانی که در مشاغل تابستانی فعالیت می‌کنند، واجد شرایط دریافت سنوات نیستند؛
- تمام سازمان‌ها، شرکت‌ها و کارگاه‌ها باید به تمام کارگران و کارمندان خود (رسمی یا غیر رسمی) پاداش پایان خدمت پرداخت کنند؛
- حتی افرادی که استعفا داده و شغل خود را ترک می‌کنند نیز شامل کسانی هستند که سنوات به آن‌ها تعلق خواهد گرفت؛
- پرداخت سنوات به مدت قرارداد فرد ارتباطی ندارد و کارگر بر اساس سابقه کاری خود، سنوات می‌گیرد؛
- اگر سابقه کاری فرد کمتر از یک سال باشد، میزان مبلغ پرداختی بر اساس میزان کارکرد و روزهای فعالیت او محاسبه و پرداخت خواهد شد؛
- دریافت پاداش پایان خدمت برای کارگران ساعتی و پاره‌وقت به اندازه کارکرد آن‌ها خواهد بود. میزان سنوات برای این افراد با محاسبه میانگین دریافتی در ۹۰ روز کاری است.
تقریبا این موارد تمام قوانین پرداخت پاداش پایان خدمت را در بر می‌گیرند. اما اگر جزو افرادی هستید که از سوی کارفرما مبلغی به‌عنوان سنوات دریافت نکرده‌اید؛ می‌توانید با شکایت به اداره کار، پاداش پایان خدمت خود را دریافت کنید.
محاسبه سنوات
برای اطلاع از مبلغ دقیق سنوات، باید نحوه محاسبه سنوات را فرا بگیرید. برای محاسبه یک سال، باید تعداد روزهای کاری یک ماه را در مبلغ حقوق ضرب کنید. برای مثال در محاسبه سنوات ۱۴۰۰، روزانه مبلغ ۴۶۶۶۷ ریال به‌عنوان پایه پاداش پایان خدمت پرداخت خواهد شد. فرمول محاسبه آن نیز بدین شکل است:
حقوق پایه ماهانه + ۴۶۶۶۷ × تعداد روزهای کاری ماه
مبلغ سنوات ماهانه در سال جاری، حدودا ۱۴۰ هزار تومان خواهد بود که به کارگران واجد شرایط پرداخت می‌شود. بد نیست بدانید اگر قرار است سنوات در پایان کار شما با مجموعه و سازمان پرداخت شود، مبلغ پرداختی از مالیات معاف خواهد بود. نکته دیگر اینکه فرمول محاسبه ذخیره پاداش پایان خدمت بر اساس آخرین حقوق دریافتی شما خواهد بود و این یکی از مزایای بسیار خوب دریافت پاداش پایان خدمت در پایان قرارداد کاری است.
جمع‌بندی نهایی
پاداش پایان خدمت برای تأمین بخشی از مخارج افراد تعیین شده و پرداخت آن از سوی کارفرما ضروری است. بخشنامه حق سنوات یا قانون جدید پرداخت سنوات کارگران جزو مواردی است که به‌عنوان کارگر یا کارفرما باید همیشه از آن مطلع باشید و آخرین اخبار آن را از مراجع معتبر پیگیری کنید.
خلاصه
کارگران در تمام دنیا جزو اقشار کم‌درآمد هستند و دولت‌ها تلاش می‌کنند که با تعیین قوانین مختلف، حداقل مبلغ دریافتی این قشر را افزایش دهند. در این راستا مبالغ و مزایای مختلفی از جمله پاداش پایان خدمت در حقوق افراد شاغل در سازمان‌ها و کارگاه‌ها می‌بینیم که برخی از آن‌ها به بررسی دقیق‌تری نیاز دارند.
